Khi theo dõi 1 cuộc thi tranh biện, bạn sẽ gặp rất nhiều thuật ngữ và nói đơn giản những thuật ngữ này sử dụng để khiến vòng tranh biện đó diễn ra theo quy tắc, đúng trình tự. Vậy thuật ngữ tranh biện là gì? Bài viết cung cấp sổ tay tranh biện để bạn hiểu đơn giản về các phần sẽ diễn ra trong 1 cuộc thi tranh biện.
Tranh biện là gì?
Tranh biện là cách giúp Giải quyết vấn đề, bằng cách chỉ ra những Xung đột/ Mâu thuẫn giữa các luận điểm (Crashes) do người tranh biện sử dụng tư duy phản biện để phản đối trực tiếp trên luận điểm của đối phương. Tranh biện còn nhằm thuyết phục chính bản thân mình, hoặc người khác rằng lựa chọn nào là tốt hơn, đặt trong những bối cảnh và điều kiện cụ thể. Kết luận của tranh biện mang tính tương đối, không có đúng nhất mà mang tính tạm thời tại thời điểm kết thúc cuộc tranh biện. Walter Lippman – một nhà báo có tầm ảnh hưởng đã chỉ ra rằng, một trong những quyền cơ bản của con người – tự do ngôn luận – có thể được thực hiện thông qua việc tạo ra và khuyến khích tranh biện.
Một vòng thi tranh biện sẽ gồm những gì?
Một cuộc tranh biện (Debate) diễn ra giữa hai bên đối lập về quan điểm (Proposition and Opposition), về một kiến nghị (motion) cụ thể, thuộc một chủ đề (hay lĩnh vực) (topic) nhất định.
Mỗi bên/đội trình bày hệ thống các lập luận (Argument) trái chiều, được tổ chức sắp xếp một cách hợp lý (có chiến thuật); trong đó mỗi lập luận đưa ra nên bao gồm:
- một luận đề hay tuyên bố (claim),
- những lý lẽ (reason) để lý giải (reasoning) và minh chứng sự đúng đắn cho tuyên bố của mình,
- và sử dụng các luận chứng (evidence) để củng cố cho các lý lẽ.
Cả hai đội tham gia cần phải thể hiện tốt nhiệm vụ của mình (The Burden of Debater):
- trình bày lập luận và quan điểm của đội mình một cách rõ ràng và thuyết phục;
- phản biện được lập luận và hệ thống luận điểm của đối phương;
- đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi.
Tất cả nhằm thuyết phục trọng tài (judge) và khán giả (audience) rằng đội mình làm tốt nhiệm vụ của mình hơn trong cuộc Tranh biện.
Thuật ngữ tranh biện bạn cần biết
𝗗𝗲𝗯𝗮𝘁𝗲𝗿: Tranh biện viên
𝗔𝗱𝗷𝘂𝗱𝗶𝗰𝗮𝘁𝗼𝗿: Giám khảo chấm một trận Tranh biện.
𝗢𝗯𝘀𝗲𝗿𝘃𝗲: Quan sát viên (người xem tranh biện)
𝗦𝘄𝗶𝗻𝗴 𝗧𝗲𝗮𝗺: Đội thay thế – được thêm vào để đủ số lượng đội thi đấu khi đội thi chính thức không thể tham gia.
𝗜𝗿𝗼𝗻 𝗺𝗮𝗻: Người nói thế – một người trong team nói cả hai lượt bao gồm lượt của mình và lượt của thành viên vắng mặt.
𝗠𝗼𝘁𝗶𝗼𝗻/ 𝗥𝗲𝘀𝗼𝗹𝘂𝘁𝗶𝗼𝗻: Kiến nghị
𝗗𝗲𝗳𝗶𝗻𝗶𝘁𝗶𝗼𝗻: Định nghĩa những cụm từ quan trọng trong một kiến nghị để giới hạn trận tranh biện (điều quan trọng mà đội ủng hộ cần đưa ra để hai bên có thể tranh biện với nhau trên cùng 1 vấn đề)
𝗔𝗿𝗴𝘂𝗺𝗲𝗻𝘁: Lập luận
𝗖𝗮𝘀𝗲: Hệ thống luận điểm
𝗖𝗹𝗮𝗶𝗺: Luận đề
𝗥𝗲𝗮𝘀𝗼𝗻𝗶𝗻𝗴: Giải thích
𝗘𝘃𝗶𝗱𝗲𝗻𝗰𝗲: Dẫn chứng
𝗖𝗿𝗮𝘀𝗵𝗲𝘀: Xung đột, mâu thuẫn (được tạo ra khi một đội phản biện trực tiếp trên một luận điểm mà đối phương đã trình bày)
𝗥𝗲𝗯𝘂𝘁𝘁𝗮𝗹: Phản biện
𝗠𝗲𝗰𝗵𝗮𝗻𝗶𝘀𝗺: Cơ chế (đối với kiến nghị dạng chính sách, cơ chế là điều cần thiết mà bên phía ủng hộ cần xây dựng nên để thực hiện hoá chính sách của mình)
𝗕𝗿𝗲𝗮𝗸𝗶𝗻𝗴 𝘁𝗲𝗮𝗺/ 𝗕𝗿𝗲𝗮𝗸𝗶𝗻𝗴 𝗮𝗱𝗷𝘂𝗱𝗶𝗰𝗮𝘁𝗼𝗿: Vào được vòng đấu loại trực tiếp của cuộc thi dưới hình thức người nói hoặc giám khảo.
𝗧𝗮𝗯: Bảng xếp hạng đội, tranh biện viên và giám khảo trong cuộc thi.
𝗦𝗶𝗹𝗲𝗻𝘁 𝗥𝗼𝘂𝗻𝗱: Là vòng mà kết quả trận đấu sẽ được giữ kín. Đây thường là trận trước khi công bố kết quả break vào Tứ Kết.
Kết
Bạn có hứng thú với bộ môn tranh biện, ấp ủ những ý tưởng phát triển xã hội và cộng đồng. Đây là cơ hội để bạn nêu lên quan điểm của chính mình và giành cơ hội nhận giải thưởng lên tới 100 triệu đồng.
IvyPrep Championship 2022 là cuộc thi tranh biện tiếng Anh dành cho học sinh 9 – 14 tuổi. Một sân chơi trí tuệ hàng đầu cho những tài năng nhí thỏa sức tranh tài với bộ môn tranh biện trên phạm vi toàn quốc.
Trải qua 4 mùa giải thành công, IvyPrep Championship trở lại với phiên bản trực tuyến hoàn toàn mới mẻ, hứa hẹn mang đến những giờ phút đấu trí cam go, nóng bỏng. Chủ đề năm nay xoay quanh The New Normal – Bình Thường Mới với 3 lĩnh vực trọng yếu: Xã hội học, Khoa học & Công nghệ, Văn học & Truyền thông. Tỉm hiểu về cuộc thi
Đăng ký tham dự ngay hôm nay: https://forms.gle/6oJCzdogvBRA3rsW8
Hạn đăng ký: 25/02/2022
